„Źle wychodzę na zdjęciach”, „jestem niefotogeniczna”, „nie lubię zdjęć”. Każdy fotograf pracujący z ludźmi usłyszał takie albo podobne sformułowania przynajmniej raz. Nie ma co się dziwić, ani tym bardziej winić ludzi, którzy nie czują się swobodnie przed obiektywem. Najczęściej nie są do tego przyzwyczajeni, nie mają więc pojęcia, jak w swobodny sposób zachowywać się przed aparatem. Tym bardziej, że jedynym doświadczeniem znaczącej ilości osób są zdjęcia wykonywane telefonem własnym lub ewentualnie znajomych. Jak nawiązać owocną współpracę z fotografowaną osobą? Co zrobić, aby dobrze wypadła na zaplanowanym ujęciu? Dowiesz się z tego artykułu.
Dobry portret w plenerze to suma odpowiedniej ekspozycji, kompozycji i ostrości. fot. M. Waśkiel
Jak robić dobre zdjęcia ludzi
Niejednokrotnie można spotkać się ze stwierdzaniem, że wracanie do starych fotografii przynosi niektórym osobom czystą radość.
To nic dziwnego. Już dawno udowodniono, że podczas oglądania zdjęć w organizmie może zostać uwolniona dopamina – hormon szczęścia, interpretowany przez nasz mózg jako nagroda.
W przytłaczającej większości przypadków ten proces dotyczył zdjęć powiązanych bezpośrednio z historią badanej osoby. Koniec końców – kogo nie cieszy wracanie do wspomnień z wspaniałego wyjazdu, niezwykle udanej imprezy urodzinowej, czy też innych szczególnych jubileuszy i wydarzeń?
Umożliwienie powrotu do tych sytuacji uzależnione jest od jednego, bardzo ważnego czynnika – fotografa, który będzie w stanie atrakcyjnie uwiecznić te wyjątkowe chwile. Bo tworzenie zdjęć rozbudzających emocje i wyobraźnię wcale nie jest łatwe.
Warto fotografować ludzi podczas ich codziennych zajęć. fot. M. Waśkiel
Wyzwania przy fotografowaniu ludzi
Podstawową rolą i kluczową umiejętnością fotografa pozostaje współpraca z ludźmi oraz zdolność do pokierowania nimi tak, by przede wszystkim czuli się oni komfortowo, a w efekcie – podobali się sobie na zdjęciach.
To z kolei może generować sporo problemów. Dlaczego?
Otóż każdy człowiek jest trochę próżny. Wiedząc, że za chwilę zostanie uwieczniony na zdjęciu, chce na nim wyjść jak najlepiej. Nie stanowi to nic nienaturalnego czy dziwnego. Taka sytuacja może jednak spowodować u naszego modela stres i zrujnować nawet najlepiej zaplanowany kadr.
Co zrobić w takiej sytuacji? Po pierwsze – warto rozluźnić atmosferę. Można zadać kilka pytań modelce/modelowi – zdarzają się osoby, które po prostu potrzebują więcej czasu, aby oswoić się z nową sytuacją (i np. aparatem). W fotografii ludzi najważniejsze jest budowanie dobrych relacji pomiędzy fotografem a modelką lub modelem – nawet jeżeli są to najbliżsi członkowie rodziny, znajomi lub przyjaciele.
Dzięki mocno otwartej przysłonie tło staje się „rozmyte”. fot. M. Waśkiel
Gdzie najlepiej fotografować ludzi
Kolejnym istotnym zadaniem fotografa jest odpowiednie dobranie scenerii. Otoczenie wybrane do wykonania zdjęcia powinno dodawać charakteru wykonywanym ujęciom, ale jednocześnie nie może odciągać uwagi od fotografowanej osoby.
Zbyt agresywne tło może sprawić, że odbiór zdjęcia zostanie zaburzony – o ile, oczywiście, naszym zamiarem nie jest skierowanie uwagi odbiorcy na efektowne tło, a nie na modela czy modelkę.
Wyszukanie właściwego miejsca do fotografowania wymaga czasu, wysiłku oraz niejednokrotnie na tyle sprawnego oka, by być w stanie określić, czy dane miejsce spełni założenia postawione przed daną sesją.
Sama lokalizacja pozostaje tak naprawdę dowolna – jedyne granice to Twoja kreatywność i pomysłowość (oraz szansa na dobre światło). Nawet otoczenie starego, zaniedbanego budynku i uszkodzonych barierek można przerobić w niezwykle interesujące ujęcia, jeżeli połączy się je z odpowiednią stylizacją osób fotografowanych oraz poeksperymentuje z ustawieniem światła.
Jak dobrze fotografować ludzi – porady
A co z samym procesem fotografowania? Poniżej znajdziesz listę porad, dzięki którym stworzysz wspaniałe zdjęcia ludzi.
Bohaterem zdjęcia zawsze będzie osoba, która spogląda w obiektyw (kontakt wzrokowy). fot. M. Waśkiel
1. Zadbaj o świetną ostrość
Warto zwrócić uwagę na to, że aparaty cyfrowe, dostępne na dzisiejszym rynku, dysponują znakomitymi systemami AF, posiadającymi wiele punktów ostrości. Jednak pozwolenie aparatowi na samodzielne ustawienie ostrości to nie zawsze najlepsze wyjście. W fotografowaniu ludzi najważniejsze jest piękne pokazanie ich oczu i pozostałych elementów twarzy. Oznacza to, że punkt ostrości musi być ustawiony na oko osoby portretowanej, a przysłona musi być tak dobrana, aby głębia ostrości zawierała się od czubka nosa po ucho osoby portretowanej.
2. Wykorzystaj szeroko otwartą przysłonę
Przysłona to element, który kontroluje ilość światła docierającego do elementu światłoczułego, czyli bierze udział w ekspozycji (naświetleniu) zdjęcia, a z drugiej strony wpływa na tworzenie głębi ostrości. Większy otwór (małe wartość np. f/2) oznacza, że większa ilość światła będzie docierać do matrycy, co wiąże się ze skróceniem czasu niezbędnego do zarejestrowania obrazu oraz głębia ostrości będzie niewielka. Mały otwór przysłony (np. f/11) zmniejsza ilość światła docierającego do matrycy i jednocześnie powoduje, że głębia ostrości staje się bardziej rozległa.
W większości ujęć portretowych starajmy się stosować bezpieczne wartości przysłon (np. f/5,6), pozwalające na uzyskanie odpowiednio ostrego zdjęcia i stosunkowo łatwe rozmycie tła za osobą portretowaną.
Skuteczne są proste kompozycje np. według zasady trójpodziału. fot. M. Waśkiel
3. Wykorzystaj wyższe ISO
Nie tylko system autofokusa odpowiada za ostrość! Podstawowym problemem podczas fotografowania ludzi będzie zbyt długi czas ekspozycji, powodujący powstanie nieostrych zdjęć. Ważnym czynnikiem jest także poruszanie się osoby fotografującej i fotografowanej. Stosowanie ISO (czułości) o wartość powiedzmy w zakresie ISO 400 – 800, pozwoli na skrócenie czasu ekspozycji i eliminowanie nieostrości spowodowanych tym problemem.
Trzeba koniecznie sprawdzić przy jakiej wysokości ISO pojawią się zdjęcia o słabej jakości. Dla wielu popularnych aparatów jest to wartość zaczynająca się od ok. 1600.
4. Zadbaj o ciekawe tło
Naszym zamiarem nie jest zniszczenie ujęcia modelki/modela tylko przez to, że jego sylwetka na zdjęciu zostanie zdominowana przez nazbyt kolorowe tło. To samo dotyczy sytuacji, w której nasz model „zniknie”, ponieważ tło jest w tej samej tonacji, co ubiór fotografowanej osoby. Zwróć uwagę na wszelkie elementy mogące imitować powstawanie na zdjęciach np. „rogów” albo „zajęczych uszu” u fotografowanej osoby. Unikaj napisów w tle oraz innych osób, mogących odciągnąć uwagę od bohaterów twego ujęcia.
Podczas fotografowania portretów we wnętrzach z reguły trzeba podnieść ISO. fot. M. Waśkiel
5. Unikaj fotografowania w pełnym słońcu
Fotografowanie na pełnym słońcu z pewnością stanowi coś, czego chcemy unikać. Pojawianie się cieni w niepożądanych miejscach na pełnym słońcu jest niezwykle trudne do zniwelowania. Szczególnie dla początkujących fotografów. Delikatne i równomierne oświetlenie przy odrobinie szczęścia można uzyskać nawet przy asyście chmur na niebie. Światło powinno być rozproszone, wówczas daje najpiękniejsze efekty.
6. Rozsądnie wykorzystuj lampę błyskową
Wykorzystanie lampy błyskowej jest w stanie uratować wiele kadrów. Jednak trzeba czynić to z rozwagą. Na początku swej przygody z fotografią starajmy się fotografować w dzień, w dobrym, rozporoszonym i naturalnym świetle. Wówczas lampa może posłużyć do delikatnego doświetlenia tych części np. twarzy osoby portretowanej, które są w zbyt głębokim cieniu. Najlepsze efekty uzyskuje się rozpraszając światło lampy błyskowej specjalnymi nakładkami tzw. dyfuzorami.
7. Skup się na oczach modela
Stanowią one jeden z najistotniejszych elementów w przypadku fotografowania ludzi, szczególnie przy fotografii portretowej. Punkt ostrości ustawiony na oczach powinien na ogół dać nam ciekawy i zadowalający efekt. Nawet w przypadku, w którym reszta kadru stanie się delikatnie rozmyta, ostry obraz oczu może sprawić, że zdjęcie stanie się bardziej efektowne.
Sylwetka człowieka w kadrze pozwala na uzyskanie „efektu skali” . fot. M. Waśkiel
8. Fotografuj w formacie RAW
Aparat umożliwia zapisywanie plików w formacie RAW i JPEG. Zapisywanie plików w formacie JPEG wydaje się być szybsze i łatwiejsze. Jednak to tylko pozory. Fotografując w RAW można skupić się na tworzeniu wartościowego kadru, a mnóstwo ustawień dotyczących np. balansu bieli, efektów barwnych, czy kolorów zostawić sobie na potem do spokojnej pracy w cyfrowej ciemni.
Akcesoria przydatne przy fotografowaniu ludzi
Poniżej znajdziesz listę akcesoriów przydatnych do fotografowania ludzi:
- aparat z obiektywem o dłuższej ogniskowej np. 50 mm, 85 mm, 105 mm itp.
- blenda fotograficzna i dyfuzor
- lampa błyskowa z dyfuzorem – najlepiej zewnętrzna z ruchomą głowicą.
- stawy fotograficzny
- odpowiedni zapas akumulatorów
- ściąga z pozami
