Oto znowu w powietrzu wisi fotograficzny skandal: pewien światowej sławy fotoreporter (bardzo lubiany także przeze mnie) został oskarżony o istotne manipulacje przy swoich zdjęciach. Polegają one na bardzo dużych ingerencjach w obraz: usuwanie wielu postaci, nieładnych elementów tła, znaków, słupów, doklejanie brakujących fragmentów itp. W fotografii reporterskiej są to bardzo poważne oszustwa ponieważ reportaż zakłada dokładną i bezstronną relację z wydarzenia, obserwowanej sytuacji (na ile takie założenie jest samo w sobie fikcją – w to na razie nie wnikam). Czyli liczy się w takich zdjęciach przede wszystkim prawda i realizm. Obraz czasami może niedoskonały pod względem estetycznym jednak musi być prawdziwy. Sytuacja o której wspominam polegała na estetycznym upiększaniu rzeczywistości. Prace stawały się idealne pod względem kompozycyjnym. Równocześnie niestety przestając być zdjęciami. Stawały się pięknymi grafikami.
Opowiadam tę historię z jednego w zasadzie powodu. Wydaje mi się, że współczesna fotografia wielkimi krokami zmierza w gruncie rzeczy w kierunku samozagłady. Po prostu przestaje być fotografią i staje się tylko grafiką. W pogoni za sławą i uznaniem fotografowie decydują się na obrazowe kłamstwa opisując swoją twórczość jako zdjęcia a w gruncie rzeczy za pomocą programów komputerowych tworzą grafiki łącząc w nowy obraz elementy z wielu różnych zdjęć. Takie grafiki, sklejone z różnych kadrów, wypełniają wiele miejsc w Internecie i dumnie są podpisywane jako zdjęcia, ba czasami ktoś nawet pisze o nich fotografia.
Łatwo jest zrobić pierwszy mały krok, ale potem już trudno się zatrzymać. Niedawno słyszałem takie zdanie: nie umiem malować to zabrałem się za fotografię. Czy zatem taki stan rzeczy jest urzeczywistnieniem niespełnionych marzeń o byciu malarzem?
Na nadbużańskich łąkach. Poranna pajęczyna.
ISO 100, f8, 34 mm, 1/40s, + filtr połówkowy szary + statyw
Jednak te działania zaprzeczają idei fotografii, która przecież powstała jako odpowiedź na odwieczne zapotrzebowanie człowieka by rejestrować i pokazywać innym świata takim jaki on jest w rzeczywistości. Współczesne techniki fotograficzne dają nam tak wiele możliwości zapisywania realnych i pięknych obrazów bez konieczności sięgania po tak oczywiste i niepotrzebne przekłamania. Wiem, że wówczas trzeba bardziej się postarać, a czasami nawet zaakceptować pewne niedoskonałości w kadrze.
Marek Waśkiel
PS. ciąg dalszy rozważań Jest Tutaj
Lubisz fotografować?
POBIERZ MÓJ DARMOWY E-BOOK