Na co dzień fotografuje się mnóstwo różnych tematów. Jednak zaczynając przygodę z fotografią wiele osób nie zdaje sobie sprawy z faktu, że aby otrzymać zamierzony efekt należy poprawnie dobrać parametry ustawienia ekspozycji oraz ostrości, a także np. balansu bieli czyli ogólnej kolorystyki zdjęcia. Tryb AUTO pozwala na szybkie wykonanie zdjęć. Jednak zaprogramowane w ustawieniach aparatu programy tematyczne (znane również jako programy scen) to specjalne tryby, które pomagają początkującym fotografom uzyskać lepsze zdjęcia w różnych warunkach, bez konieczności ręcznego ustawiania parametrów. Oto przewodnik, który wyjaśni, czym są te programy i jak mogą pomóc.
Co to są programy tematyczne (sceny)?
Programy tematyczne to gotowe ustawienia w aparatach, które automatycznie dostosowują parametry takie jak przysłona, czas naświetlania, ISO, balans bieli i inne, aby jak najlepiej pasowały do określonej sceny lub sytuacji fotograficznej. Dzięki nim użytkownik może skupić się na kompozycji i uchwyceniu momentu, zamiast martwić się technicznymi aspektami. Zwracają także uwagę początkujących fotoamatorów na różnice w fotografowaniu poszczególnych tematów. Uzmysławiają, że poprzez dobór odpowiednich ustawień można otrzymać zdjęcie bardziej dopasowane do oczekiwań. W wielu modelach aparatów dedykowanych dla fotoamatorów, podczas robienia zdjęć i nagrywania filmów, można używać jeszcze dodatkowo efektów specjalnych np. efekt aparatu zabawkowego, efekt miniatury, czy wybrany kolor.
Programów tematycznych lub scen może być zaprogramowanych w aparacie ogromna ilość. Trzeba je przejrzeć, ponieważ mogą być bardzo pomocne podczas fotografowania. Popatrzmy na kilka podstawowych.
Przykłady programów tematycznych:
1. Portret
Program ten optymalizuje ustawienia do fotografowania portretów ludzi. Najczęściej rozumianych jako tzw. popiersie. Zazwyczaj automatyka wybiera dużą przysłonę (małą wartość f), aby uzyskać płytką głębię ostrości, co prowadzi do rozmytego tła i wyeksponowania osoby na pierwszym planie. Używaj do portretów z delikatnymi, naturalnie wyglądającymi odcieniami skóry. Jeśli obiekt znajduje się daleko od tła, stosuj dłuższa ogniskową, szczegóły tła zostaną zmiękczone, aby nadać kompozycji wrażenie głębi.
2. Krajobraz
Program ten jest idealny do fotografowania szerokich, rozległych widoków. Ustawia małą przysłonę (dużą wartość f), aby uzyskać dużą głębię ostrości, dzięki czemu cały krajobraz jest ostry. Często podnosi ISO i używa krótkiego czasu naświetlania, aby zminimalizować poruszenie oraz nasyca kolory niebieski, żółty i zielony. Używaj do żywych zdjęć krajobrazów w świetle dziennym.
Poznaj skuteczne techniki kreatywnego fotografowania.
Sprawdź mój kurs fotografii online.
Poznaj Pakiet Kursów i Zaoszczędź 1000 zł
3. Sport
Przeznaczony do fotografowania szybko poruszających się obiektów. Ustawia krótki czas naświetlania, aby zamrozić ruch, oraz może zwiększyć ISO, aby umożliwić krótkie czasy naświetlania w mniej idealnych warunkach oświetleniowych. Krótkie czasy otwarcia migawki zatrzymują ruch w dynamicznych zdjęciach sportowych, w których główny obiekt jest wyraźnie widoczny.
4. Makro
Idealny do fotografowania obiektów z bliska, takich jak kwiaty czy owady. Jednak nie jest to prawdziwa fotografia makro lecz zbliżeniowa – czyli robiona z bliska. Do prawdziwej fotografii makro potrzebny jest odpowiedni obiektyw typu MAKRO albo stosowanie tzw. pierścieni pośrednich. Umożliwia bliskie ustawienie ostrości i dostosowuje przysłonę, aby uzyskać wystarczającą głębię ostrości przy jednoczesnym uwypukleniu detali.
5. Nocny krajobraz
Przeznaczony do fotografowania w nocy lub w słabym oświetleniu. Wydłuża czas naświetlania i często podnosi ISO, aby uchwycić więcej światła. Może również używać lampy błyskowej lub stabilizacji obrazu, aby uniknąć poruszenia. Redukuje szumy i nienaturalne kolory podczas fotografowania nocnych krajobrazów, w tym oświetlenia ulicznego i neonów.
6. Dzieci
Optymalizuje ustawienia do fotografowania dzieci, które często się poruszają. Używa krótkiego czasu naświetlania, aby zamrozić ruch, oraz może dostosować przysłonę i ISO, aby uzyskać odpowiednią jasność. Używaj do zdjęć dzieci. Szczegóły odzieży i tła są oddawane w bardziej pastelowych kolorach, a odcienie skóry pozostają miękkie i naturalne.
Jak programy tematyczne pomagają początkującym fotografom?
Programy tematyczne upraszczają proces fotografowania, pozwalając użytkownikom na skupienie się na kompozycji i uchwyceniu momentu, zamiast na technicznych ustawieniach aparatu. Jednak warto się nauczyć, jak je szybko ustawiać, by nie umknęła ważna chwila. Dzięki automatycznemu dostosowaniu parametrów przez aparat, użytkownicy mogą uzyskać lepsze jakościowo zdjęcia, które są lepiej naświetlone i ostrzejsze, niż gdyby ustawienia były ręcznie dobrane bez potrzebnego doświadczenia.
Korzystanie z programów tematycznych pozwala początkującym zobaczyć, jakie ustawienia są używane w różnych sytuacjach. Mogą oni potem próbować odtworzyć te ustawienia w trybie manualnym, aby lepiej zrozumieć wpływ poszczególnych parametrów na zdjęcie. Programy tematyczne oszczędzają czas, zwłaszcza w sytuacjach, gdzie trzeba szybko zrobić zdjęcie, np. przy fotografowaniu dynamicznie poruszających się obiektów.
Przeczytaj też: Fotoamatorzy często korzystają z tego trybu. A później są rozczarowani zdjęciami
Jak korzystać z programów tematycznych?
- Wybór programu: Na większości aparatów programy tematyczne są dostępne w menu lub na pokrętle trybów. Wybierz odpowiedni program, obracając pokrętłem lub wybierając z menu.
- Kadrowanie i fotografowanie: Skadruj swoje zdjęcie, ustawiając obiekt w kadrze. Program tematyczny dostosuje ustawienia aparatu automatycznie.
- Analiza wyników: Po wykonaniu zdjęcia, przeanalizuj je, aby zobaczyć, jak aparat ustawił przysłonę, czas naświetlania i ISO. Pomoże to w zrozumieniu, jakie ustawienia są odpowiednie dla różnych warunków.
Programy tematyczne w aparatach są świetnym narzędziem dla początkujących fotografów, pomagającym w uzyskaniu lepszych wyników bez konieczności dogłębnego rozumienia wszystkich technicznych aspektów fotografii. Korzystając z tych trybów, można nauczyć się, jak różne ustawienia wpływają na zdjęcia, co jest pierwszym krokiem do bardziej zaawansowanej fotografii.
Zachęcam do eksperymentowania z różnymi programami tematycznymi i obserwowania efektów ich działania. To doskonały sposób na naukę i rozwijanie swoich umiejętności fotograficznych.
Jeżeli cenisz treści, które dla Ciebie przygotowuję,
masz możliwość wyrażenia swojego uznania,
na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy.