Fotografia krąży wokół kluczowego elementu, jakim jest światło i jego odpowiednie zapisanie na karcie pamięci w formie gotowego zdjęcia. Ważnym aspektem konstrukcji zdjęcia jest ekspozycja, a zrozumienie trybu manualnego (M) i trybu preselekcji przysłony (A/Av) może być fundamentalne dla ulepszenia wyglądu naszych zdjęć. Wybór odpowiedniego trybu wpływa na kontrolę nad zdjęciem, a także na jego finalny efekt. Jak zatem zdecydować, który tryb jest najlepszy dla nas? Przyjrzyjmy się bliżej obu opcjom.
Podstawy trybu manualnego (M)
Tryb manualny daje pełną kontrolę nad czasem naświetlania, przysłoną i ISO, pozwalając na precyzyjne dostosowanie ekspozycji. Jego zalety to możliwość tworzenia unikalnych efektów i dokładne dostosowanie do warunków oświetleniowych. Jednak wymaga on od fotografa większej wiedzy i doświadczenia, szczególnie w dynamicznie zmieniających się warunkach oświetleniowych.
W fotografii przyrodniczej (np. ptaki czy zwierzęta) w około 90% ujęć korzystam z trybu manualnego połączonego z Auto ISO. Daje mi to pełną kontrolę nad dwoma ważnymi narzędziami twórczymi – przysłoną i czasem otwarcia migawki. Techniczną (i w zasadzie nudną) część procesu, czyli czułość ISO, pozostawiam „inteligencji aparatu”. Z tego trybu korzystam także w zdjęciach nocnych gwiazd i galaktyk oraz przy fotografowaniu kontrastowych scen, często w połączeniu z punktowym pomiarem światła.
Poznaj skuteczne techniki kreatywnego fotografowania.
Sprawdź mój kurs fotografii online.
Poznaj Pakiet Kursów i Zaoszczędź 1000 zł
Podstawy trybu preselekcji przysłony (A/Av)
W trybie preselekcji przysłony, fotograf wybiera przysłonę, a aparat dostosowuje czas naświetlania i ISO (jeśli ma on ustawione AUTO ISO). Ten tryb ułatwia kontrolę głębi ostrości i jest przyjazny dla początkujących osób, które poszukują odpowiedniego środka wyrazu dla swoich ujęć, jakim jest ostrość i głębia ostrości. Jego ograniczeniem jest mniejsza kontrola nad czasem naświetlania, co może być problematyczne w dynamicznych scenach.
Przeczytaj też: Drogi sprzęt, wielkie rozczarowanie. Fotoamatorzy w trakcie zakupów nie stosują tych zasad
Porównanie trybów ekspozycji M i A (Av)
Tryb manualny jest idealny do skomplikowanych warunków oświetleniowych i kreatywnych eksperymentów, wymagając wysokiego poziomu wiedzy i widzenia różnych stopni natężenia światła w scenie. Tryb preselekcji przysłony, jako zautomatyzowany, jest mniej wymagający, zatem staje się idealny przede wszystkim do szybkiego dostosowania głębi ostrości, szczególnie w standardowych warunkach oświetleniowych.
Kiedy używać trybu manualnego?
Tryb manualny sprawdza się w sytuacjach wymagających precyzyjnej kontroli ekspozycji, takich jak np. portretowa fotografia studyjna, ekspozycje o długim czasie czy też fotografia nocna w plenerze. Jest również bardzo przydatny w fotografii makro i ujęciach scen o wysokim kontraście. Ten tryb będzie także przydatny, jeśli używasz lampy błyskowej. Dla szybkiego opanowania tego narzędzia prawie zawsze warto pracować w trybie manualnym z ręcznie ustawianą czułością ISO.
Przeczytaj też: Bez tej cechy nigdy nie będziesz dobrym fotografem
Kiedy Wybrać Tryb Preselekcji Przysłony?
Tryb preselekcji przysłony jest idealny do portretów, fotografii ulicznej, krajobrazowej, architektury i przyrodniczej w dosyć standardowych warunkach oświetleniowych, gdzie występuje przede wszystkim łagodne rozproszone światło. Umożliwia szybką i skuteczną kontrolę głębi ostrości, przy jednoczesnym zdecydowanie mniejszym zwracaniu uwagi na czas ekspozycji. Chociaż na ten aspekt fotografowania nie można pozostać obojętnym, np. przy zbyt długim czasie ekspozycji „fotografowanie z ręki” może spowodować powstanie wyłącznie nieostrych rozmazanych zdjęć. Przy tym trybie fotografowania warto jednocześnie korzystać z kompensacji ekspozycji pomagającej w uzyskaniu odpowiedniej jasności zdjęcia.
Dodatkowe uwagi o ustawieniach aparatu
Wybór trybu ekspozycji nie może być realizowany w oderwaniu od innych parametrów. Aby wykonywać zdjęcia ręcznie, należy opanować pięć ustawień: ISO aparatu, czas otwarcia migawki, przysłona, balans bieli (jeśli zapisujesz pliki wyłącznie w formacie JPEG) i metoda pomiaru przez światłomierz. Te prawidłowo dobrane ustawienia, w połączeniu z odpowiednim trybem ekspozycji, tworzą kompletny zestaw narzędzi dla fotografa, umożliwiający tworzenie wysokiej jakości fotografii w różnorodnych warunkach. Warto też nauczyć się czytać histogram i korzystać z jego podpowiedzi.
Zrozumienie trybu manualnego i preselekcji przysłony jest niezwykle ważne w fotografii. Warto jak najszybciej zrezygnować z ustawień AUTO ekspozycji i zacząć kierować się swoją wizją ujęcia. Każdy tryb ma swoje dobre i złe strony i najlepiej sprawdza się w różnych sytuacjach. Zachęcam do eksperymentowania z oboma trybami, aby lepiej zrozumieć fotograficzną ekspozycję i rozwijać własny styl.
Jeżeli cenisz treści, które dla Ciebie przygotowuję,
masz możliwość wyrażenia swojego uznania,
na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy.
Przeczytaj też:
Myślisz, że Twoje zdjęcia są dobre? To może być za mało
23 sekrety znakomitej kompozycji. Zastosuj je i zobacz, jak zmieniają Twoje zdjęcia
Fotograficzny długi weekend w Rumunii. Przygoda i niezwykłe krajobrazy