Nie dobrze jest czytać podczas jedzenia, ale z pewnością warto przy kawie oglądać dobre zdjęcia. Nie ma lepszego sposobu nauki fotografowania, niż świadome studiowanie dobrych zdjęć innych fotografów. Lubię albumy fotograficzne, mam swoich ulubionych fotografów, którzy są moimi mistrzami i często szukam natchnienia i inspiracji oglądając ich zdjęcia. Uwielbiam prace Ernsta Haasa, który moim zdaniem jest prekursorem współczesnej fotografii. On zrobił kilkadziesiąt lat temu wszystko to, co obecnie niektórzy dopiero odkrywają i pokazują jako nowatorskie podejście. Wystarczy zobaczyć jego albumy lub zdjęcia na stronie internetowej, aby stać się jego fanem.
Jak studiowanie prac innych wzbogaca nasze fotograficzne widzenie?
Studiowanie zdjęć innych fotografów jest jedną ze ścieżek polepszania swojego widzenia świata i warsztatu. Często w początkach swojej fotograficznej drogi twórcy poszukują gotowych recept na świetnie zdjęcie. Szukają najlepszych modeli aparatów, bo te z pewnością robią znakomite zdjęcia. W takim przekonaniu utwierdzają ich wszyscy producenci znanych marek. Stąd tak dużo pytań o najlepszy aparat do reportażu albo obiektyw do portretu. O sprzęcie rozmawiać jest zawsze najłatwiej, szczególnie o nic nieznaczących parametrach. Natomiast zwróć uwagę, jak uboga jest dyskusja o fotografii, jako dziedzinie twórczości i sztuce. Jako twórca na YT mogę być pewien, że film o jakimś modelu aparatu albo obiektywu będzie się cieszyć znacznie większą popularnością, niż np. ten w którym opowiadam, jak docierać do coraz lepszych zdjęć.
Poznaj skuteczne techniki kreatywnego fotografowania.
Sprawdź mój kurs fotografii online.
Poznaj Pakiet Kursów i Zaoszczędź 1000 zł
Kiedy już ktoś przebrnie przez dyskusję o sprzęcie, szuka reguł zapewniających piękne kadry np. zasad kompozycji. To prawda, one pomagają w początkowej koordynacji myślenia o fotografii, bowiem przypominają, jak najmocniej działać na widza. Taka jest rola kompozycji fotograficznej. Jednak warto pamiętać, że każda uniwersalna rada, która na początku porządkuje nasze myślenie o fotografii, z biegiem czasu może stać się balastem ograniczającym naszą kreatywność. Studiowanie prac innych fotografów pomaga w odszukaniu nowych ścieżek. Jednak musi ono opierać się na robieniu tego w sposób świadomy.
Na początku zazwyczaj album oglądam dosyć szybko. Musisz pamiętać, że wiele lat pracowałem jako fotoedytor, szukając świetnych zdjęć do ilustrowania wielu artykułów. Doświadczenie wyniesione z redakcyjnej pracy bardzo ułatwia mi przeszukiwanie swoich zdjęć i wybieranie najlepszych kadrów. Oglądam albumy dosyć szybko, aby wyrobić sobie zdane. Po pierwszym obejrzeniu już wiem, czy mam do czynienia z książką dokumentacyjną, czy publikacją o walorach artystycznych. Np. album o ptakach może być wyłącznie dokumentacyjny, ponieważ zawiera jedynie poprawne zdjęcia pokazujące gatunki ptaków występujących w Polsce. Są zrobione przy byle jakim świetle, często w przypadkowej scenerii i zawiera tylko kilka zdjęć opowiadających ciekawe historie. Potraktuję go jako atlas ptaków, ale jego rola w fotograficznym rozwoju będzie żadna, a nawet szkodliwa, ponieważ jeśli zobaczy go osoba bez doświadczenia fotograficznego, może wyrobić w sobie pogląd, że tak trzeba fotografować ptaki. Do takich książek wracam bardzo rzadko.
Przeczytaj też: Pierwsze kroki w fotografowaniu? Te proste zasady zapewniają super efekty
Jak świadome studiowanie fotografii kształtuje twórcze myślenie?
Jednak są albumy do których wracam bardzo często i wówczas zatrzymuję się nad wybranymi zdjęciami nieco dłużej i staram się zrozumieć, co artysta stara się osiągnąć i w jaki sposób to robi. Pytań można zadawać wiele, ale kluczowe jest pytanie, dlaczego to zdjęcie robi na mnie wrażenie. I nie chodzi tu o odpowiedź typu jest na nim kotek, a ja lubię kotki, wiec jest to z pewnością świetne zdjęcie. Treść zdjęcia ma w gruncie rzeczy mało istotne znaczenie. Ważne jest zastanowienie się nad szczegółami, które budują obraz. Od kompozycji jako całości, poprzez rozłożenie jej na czynniki pierwsze: plamy, linie, światłocienie, kolory itp. Jaki budują w nas nastrój? Jak fotograf wykorzystał światło? A co ze wzajemnym wpływem elementów zdjęcia? Czy sugerują jakąś historię?
Studiowanie pracy innych polega na poznawaniu elementów zdjęcia, na które reagujemy zachwytem. Potem można je przełożyć na rozwiązania czysto techniczne: czas otwarcia migawki, wielkość zastosowanej przysłony albo rodzaj zastosowanego obiektywu. Takiej analizy dokona się tylko wtedy, gdy będzie się to robić powoli. I tu, wydaje mi się, że powstaje ogromny problem. Wiele osób chce mieć coś natychmiast i nawet nie chce decydować się na samodzielne poszukiwania. Stąd tęsknota za gotowymi receptami i wzorcami, natomiast z powolnej analizy można wyciągnąć wspaniałe wnioski, dotyczące jedynie jakiegoś drobnego elementu, który zastosowany w naszych kadrach, może w sposób zasadniczy je odmienić – oczywiście na lepsze.
Oto zestaw konkretnych pytań, które mogą ułatwić Ci analizę zdjęć Twoich Mistrzów:
- Jak wykorzystane jest światło? Jakie jest to światło?
- Jak działa kolor?
- Jaką rolę odgrywają linie i kształty?
- Jaka jest perspektywa, gdzie umieszczono aparat?
- Jak jest opowiadana historia?
- Czy widać tu kontrasty? Jakie?
- Czy dominuje kompozycyjna równowaga czy dynamika?
- Jaka jest moc płynąca ze zdjęcia? Pobudza czy uspokaja?
- Jaki wpływa przestrzeń i skala?
- A co z głębią ostrości?
- Czy jest w kadrze jakaś tajemnica? Jak ją odrywasz?
- Czy znajdziesz elementy, które są symboliczne?
Jak widzisz nie ma tu pytań o markę aparatu i obiektywu, rodzaj karty pamięci czy lampy błyskowej. Bo nie o to chodzi w fotografii. Jednak nie ograniczaj się do analiz zdjęć innych osób. Co pewien czas popatrz także świadomie na swoje kadry i zadecyduj, czy można w nich coś ulepszyć. Na początku zawsze jest trudno, ale z biegiem czasu wyciąganie wniosków stanie się coraz łatwiejsze. Postaraj się raz dziennie przy kawie spokojnie i bez pospiechu zastanowić się nad kilkoma zdjęciami. Rób notatki, by lepiej zapamiętać swoje refleksje. Z pewnością wpłyną one na jakość Twoich kadrów.
Przeczytaj też:
Znakomite zdjęcia to kwestia szczęścia? Tylko niewielu fotografów poznaje tę prawdę
Fotografowie krajobrazu często wykorzystują te schematy. A to marnowanie czasu
Jak znaleźć własny styl w fotografii? Sekrety ewolucji od amatora do artysty
