Odkryj prawdziwą radość fotografowania

Obraz przedstawiający logo portalu fotograficznego waskiel.pl

Malowanie światłem poradnik

utworzone przez | sty 20, 2023 | Nauka Fotografii | 4 Komentarze

Konieczność przebywania w domu wcale nie musi oznaczać nudy! Również tu możesz odkrywać mnóstwo kreatywnych technik fotograficznych. Jedną z nich jest malowanie światłem. To świetna zabawa, dzięki której stworzysz mnóstwo zachwycających zdjęć. Jak zacząć malowanie światłem? Skąd czerpać inspirację do kadrów? Jakie ustawienia aparatu wykorzystać? Przekonaj się sam.

Co to jest malowanie światłem

Malowanie światłem cieszy się ogromną popularnością wśród początkujących fotografów (przede wszystkim dlatego, że pozwala osiągać ciekawe wyniki przy minimum wysiłku 🙂 ). Podczas malowania światłem nie musisz korzystać z drogiego, specjalistycznego sprzętu, a jednocześnie możesz liczyć na wspaniałe efekty. Na pewno wiesz już, że podstawową ideą fotografowania jest kreatywne wykorzystanie naturalnego światła (np. w fotografii krajobrazowej). Jednak w tym wypadku działamy nieco inaczej. Bazujemy na świetle sztucznym, które sami tworzymy.

„Malowanie światłem” to jeden ze sposobów robienia zdjęć, w którym na kadr, fotografowany z długim czasem ekspozycji, nanosimy dodatkowe elementy (np. linie, smugi), wykonane za pomocą dodatkowego, sztucznego źródła światła (np. latarki). Zapewnia to ogrom możliwości i każdemu kreatywnemu fotografowi umożliwia osiąganie zachwycających efektów.

Zabawa – malowanie światłem o zmroku na ulicy. fot. Marek Waśkiel

Jak zacząć malowanie światłem

Zanim przejdziemy do konkretnych technik fotografowania, upewnij się, że dysponujesz odpowiednim sprzętem. Na szczęście, w tym wypadku, wymagania nie zdewastują Twojego budżetu. Do malowania światłem będzie Ci potrzebny…

Aparat z możliwością ręcznego ustawienia czasu ekspozycji

Do rozpoczęcia swojej przygody z tą techniką robienia zdjęć potrzebujesz przede wszystkim aparatu, umożliwiającego ręczne ustawienie czasu ekspozycji (więcej o poszczególnych typach aparatów przeczytasz w artykule jaki aparat kupić). Bez dostępu do tej opcji, nie będziesz w stanie osiągnąć wystarczająco długiego czasu naświetlania. W tej technice najwygodniej wykonuje się zdjęcia w trybie M (manualnym ekspozycji).

Statyw fotograficzny

Będziesz potrzebował również statywu, dzięki któremu wyeliminujesz ryzyko poruszenia aparatem podczas wykonywania fotografii. Pamiętaj, że w przypadku malowania światłem mamy do czynienia z długimi czasami ekspozycji (niejednokrotnie przekraczającymi kilkanaście sekund), wobec tego trzymanie aparatu w rękach odpada. Obrazy wykonywane bez stabilnego umocowania będą rozmazane czyli nieostre. Nie sprawdza się układanie aparatu na stole, stercie książek itp. ponieważ nawet drobne poruszenie zmienia układ kadru.

👉 Odkryj Prawdziwą Radość Fotografowania

Sprawdź Pakiet Kursów Fotografii Online,
Naucz się Pięknego Fotografowania i Zaoszczędź 259 zł

Świetlny „pędzel”

Gwóźdź naszego programu to oczywiście źródło światła, którym skomponujesz swoje wymarzone wzory. Na tym polu ogranicza Cię wyłącznie Twoja wyobraźnia. Jako źródło światła możesz wykorzystać latarkę zewnętrzną (polecam eksperymentowanie z różnymi kolorami!), latarkę w smartfonie, bezprzewodową lampę błyskową itd.

Wybór kolorowych i różnorodnych świateł zapewni Ci najlepsze efekty. Na rynku dostępne są latarki wyposażone w różnokolorowe filtry, jednak do zmiany barwy światła możesz równie dobrze wykorzystać farbę akrylową, bibułkę lub kolorową folię.

Akcesoria przydatne w procesie malowania światłem

Gdy już zaczniesz pracować nad swoimi świetlnymi kadrami, szybko przekonasz się też o przydatności innych akcesoriów. Mowa tu przede wszystkim o wężyku spustowym (który umożliwi Ci wykonanie fotografii bez dotykania korpusu aparatu) lub pilocie oraz dodatkowym źródle energii.

Pamiętaj też, że podczas wykonywania zdjęć o długim czasie ekspozycji pobór mocy w aparacie jest zdecydowanie większy, niż przy klasycznych zastosowaniach. Dlatego upewnij się, że dysponujesz dodatkowymi bateriami lub akumulatorami, szczególnie jeżeli fotografujesz na zewnątrz podczas zimnej nocy.

Malowanie światłem najlepiej wykonywać aparatami, w których mamy możliwość ręcznego sterowania parametrami ekspozycji (tryb M)

Gdzie malować światłem

Potrzebujesz też miejsca, w którym zrealizujesz swój ś(w)iet(l)ny pomysł na zdjęcie. Przytłaczająca większość kompozycji, wykonanych w trakcie malowania światłem, opiera się na kreatywnym wykorzystaniu zasad kontrastu. Główny motyw Twojego zdjęcia, czyli światło, wymaga odpowiedniego wyeksponowania. Dlatego zapewnij mu ciemne otoczenie (np. pomieszczenie pozbawione oświetlenia lub plener po zmroku).

Jeżeli planujesz połączyć efekty świetle z innymi obiektami (np. sylwetką osoby), pamiętaj, aby również tu wykorzystywać kontrast (np. ciemne ubranie – i wielka uwaga na wszelkie elementy odblaskowe w garderobie!). Z biegiem czasu możesz też podnosić poprzeczkę i połączyć oświetlenie sztuczne z oświetleniem naturalnym. Ta technika wymaga bardzo precyzyjnego dopasowania ekspozycji do zastanych warunków oświetleniowych w połączeniu z dobraniem takiej mocy sztucznego światła, by łącznie stanowiły zrównoważony obraz.

Technika malowania światłem w 3 prostych krokach

Gdy przemyślałeś już charakter Twojej sesji, czym prędzej przejdźmy do właściwego malowania światłem!

Krok I – przygotuj aparat do pracy

Pierwsze ćwiczenie przeprowadź w swoim pokoju. Powiedzmy, że będzie to malowanie światłem latarki i wykonanie napisu, które będzie Twoim imieniem. Ja mam na imię MAREK więc wykonam taki napis. Poczekaj aż zapadnie zmrok. Część ustawień dokonaj przy zapalonym świetle.

Zamocuj aparat na statywie lub umieść go na stabilnej powierzchni. Przełącz tryb pracy na ręczny – literka M na kole nastaw programowych. Następnie, z poziomu menu aparatu, ustaw wartość ISO na 100 i domknij przysłonę do małego otworu przysłony (np. f/16).

Jednym z pokręteł aparatu zmodyfikuj ustawienia czasu naświetlania na 20 lub 25 sekund. Poeksperymentuj z balansem bieli (ciekawe rozwiązania możesz uzyskać za pomocą opcji predefiniowanych – np. „światło żarówek”).

Wybierz na ustawienie statywu taki punkt w pokoju, aby móc objąć zakresem widzenia obiektywu spory fragment ciemniejszej jego części. Po prostu musisz mieć miejsce na wykonanie napisu.

W tym wypadku musisz też wykorzystać ręczne ustawienia ostrości (autofokus w nocnych warunkach nie działa zbyt skutecznie). Ostrość ustaw więc ręcznie (czyli wyłącz autofokus) na ustawiony na planie przedmiot np. oparcie krzesła. I potem odsuń je na bok tak, by móc poruszać się po linii pisząc swoje imię latarką w powietrzu.

Aparat w trybie manualnym zapamiętuje wprowadzone ustawienia czasu ekspozycji i przysłony do momentu ewentualnej kolejnej zmiany. To bardzo wygodny sposób zarządzania ekspozycją, kiedy chcemy bardzo precyzyjnie wpływać na jej wartość.

Pierwszy napis zrób jeszcze bez zagaszonego światła. Chodzi tylko o opanowanie ruchów i kolejność działania. Postaraj się zapamiętać granice kadru! Jej przekraczanie kompletnie mija się z celem.

Wykorzystaj praktyczne kursy fotografii, oparte o lekcje w formie wideo.
👉 Kurs Fotografii Dla Początkujących  https://waskiel.pl/kurs-fotografii-online-dla-poczatkujacych/
👉 Kurs Fotografii Makro https://waskiel.pl/kurs-fotografii-makro-online/
👉 Kurs Fotografii Krajobrazowej  https://waskiel.pl/kurs-fotografii-krajobrazowej-online/
👉 Kurs Lightroom Szybki Start  https://waskiel.pl/kurs-lightroom-online/
👉 Kurs Fotografii Podróżniczej https://waskiel.pl/kurs-fotografii-podrozniczej-online/

Krok II – wykonanie zdjęcia

Czas na fotografowanie. Zgaś światło. Do wyzwolenia migawki wykorzystaj wężyk spustowy lub samowyzwalacz.

Ciekawym rozwiązaniem jest również aplikacja na telefon komórkowy, która umożliwi Ci zdalne sterowanie aparatem (nie będziesz musiał za każdym razem podchodzić do aparatu, aby wyzwolić migawkę).

Spokojnie zacznij pisać swoje imię latarką wykonując dosyć szerokie ruchy i „stawiając” spore litery. 20 lub 25 sekund to bardzo dużo czasu. Pamiętaj, że musisz pisać w tzw. lustrzanym odbiciu czyli od prawej do lewej strony i odwracać litery takie jak K, S albo R lub B itp.

Po pierwszym ujęciu sprawdź efekt. Jeżeli zdjęcie jest zbyt jasne trzeba będzie nieco skrócić czas ekspozycji np. do 15 sekund, lub jeszcze mocniej domknąć przysłonę np. do f22. Jeżeli są zbyt ciemne, delikatnie otwórz przysłonę np. do f 11 albo nieco podnieś ISO np. do 200.

Dłuższy czas na pisanie światłem jest bardzo przydatny. Przy zbyt krótkim czasie możesz nie zdążyć wykonać napisu.

Sprawdź czy napis jest odpowiedniej wielkości i czy cały mieści się w kadrze. Dokonaj odpowiednich poprawek i wykonaj kilka powtórek. Zmieniaj balans bieli i zobacz czy nowa kolorystyka jest bardziej atrakcyjna od poprzedniej.

Podczas sesji w pokoju może się okazać, że widać przesączające się światło z ulicy albo z innych części mieszkania. Jeśli zbyt mocno ingerują w kadr, postaraj się o dokładniejsze zaciemnienie pokoju.

Jeżeli pisanie imienia jest zbyt skomplikowane, swoją zabawę z malowaniem światłem możesz rozpocząć od narysowania serduszka, drzewka, buźki, które dobrze się prezentują, równocześnie nie wymagając od twórcy wybitnych uzdolnień plastycznych.

Światło może mieć ciepłą lub zimną barwę, którą warto wykorzystać do tworzenia zdjęć. fot. Marek Waśkiel

Krok III – pomysł na zdjęcie

Swobodne posługiwanie się tą techniką fotografowania może zająć nieco czasu. Jednak warto ją opanować. Przede wszystkim z uwagi na ogromne możliwości kompozycyjne. Światłem możesz tworzyć rysunki, napisy, dodatkowe elementy przedmiotów codziennego użytku. To świetny sposób na wyrażenie siebie i zaprezentowanie odbiorcom, co potrafi Twoja wyobraźnia!

To również ciekawe urozmaicenie wszystkich zdjęć nocnych wykonywanych np. w mieście. Malowanie światłem sprawi, że te staną się dynamiczne i niepowtarzalne. Wystarczy przejść przez kadr z latarką np. o czerwonym świetle.

Malowanie światłem porady i uwagi

Sesję radzę rozpocząć od prostego ujęcia, tak aby przekonać się, czy wszystkie ustawienia aparatu są prawidłowe. Pamiętaj, że przy malowaniu światłem nad jednym zdjęciem możemy pracować kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt minut.

Pamiętaj, że aparaty mają włączoną funkcję: redukcja szumów przy długich czasach ekspozycji. Oznacza to, że aparat nie będzie mógł wykonać od razu kolejnego zdjęcia. Wykonuje wówczas zadanie polegające na powtórzeniu ujęcia przy zamkniętej migawce, porównaniu zakresu szumów i ich redukcji w wykonanego przez nas kadru. Po prostu trzeba odczekać np. kolejne 20 sekund jeśli z takim czasem wykonywałeś zdjęcie. Można tę funkcję wyłączyć jeżeli zależy Ci na ćwiczeniach bez niepotrzebnej straty czasu.

Pozdrawiam

Marek Waśkiel

Napisany przez: Marek Waśkiel

Fotografik, obieżyświat, bloger. Współpracował z magazynami National Geographic, Podróże, Maxim, Focus, Dom i Świat oraz wieloma innymi tygodnikami i dziennikami. Był fotoedytorem w miesięczniku Podróże i zastępcą redaktora naczelnego w magazynie Poznaj Świat. Popularyzator wiedzy o fotografii prowadzący warsztaty i kursy, autor kilku albumów fotograficznych, poradników fotograficznych oraz przewodników turystycznych. Miłośnik Polski Wschodniej i dawnych Kresów Rzeczypospolitej. Zobacz moje najnowsze zdjęcia na FB oraz odwiedź Mój Kanał na YouTube .
Ikona kawy.

Cieszmy się chwilą przy filiżance aromatycznej kawy

Jeżeli cenisz treści, które dla Ciebie przygotowuję, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy.

Przycisk postaw kawę.

Aktualizacja: 20 stycznia 2023

Obraz przedstawiający jak wygląda darmowy e-book o fotografii.

Darmowy Poradnik "Jak Się Uczyć Fotografii"

Zapisz się na newsletter i pobierz bezpłatny poradnik, który da Ci nowy impuls do twórczego fotografowania. Przeczytasz go jednym tchem.

Zostałeś zapisany na listę! Sprawdź skrzynkę email i potwierdź swój adres.