Odkryj prawdziwą radość fotografowania

Obraz przedstawiający logo portalu fotograficznego waskiel.pl

Jaki aparat kupić

utworzone przez | cze 30, 2024 | Sprzęt Fotograficzny Porady | 278 Komentarze

„Jaki aparat wybrać” albo „jaki obiektyw kupić” – to nieustanne dylematy początkujących oraz bardziej zaawansowanych fotografów. Co wybrać, aby wykonywać ciekawe zdjęcia? Czy warto sięgać po nowości? Lustrzanka, a może jednak bezlusterkowiec? Poznaj podstawowe różnice pomiędzy rożnymi typami aparatów oraz sprawdź, do jakiego rodzaju fotografii mogą Ci się przydać. 

Jak wybrać dobry aparat fotograficzny

Doskonały aparat nie zrobi z Ciebie doskonałego fotografa, jednak źle dobrany sprzęt uniemożliwi Ci wykonanie zaplanowanego zdjęcia.

Wybór aparatu zależy od wielu czynników min.: Twojego budżetu, tego co wiesz na temat fotografowania oraz tego co chcesz osiągnąć i co będziesz fotografować.

Osoby, które poważnie podchodzą do nauki fotografii potrzebują sprzętu, odpowiadającego ich większym ambicjom. Inni czują po prostu, że coś warto zmienić. Często trochę zastępczo sądzą, że kupno nowego aparatu zapewni im lepsze ujęcia. Jak powszechnie wiadomo – „nowy i drogi aparat będzie robił ładniejsze zdjęcia” 😉

Aparat do zdjęć, czy sztuki – czyli czym jest fotografia

Wybierając aparat warto pamiętać, że robienie zdjęć (fotografia) to zapisywanie światłem, a robienie dobrych zdjęć to nic innego, jak zgrabne połączenie kilku elementów:

  • wyobraźni fotografa (bez niej nawet najbardziej drogocenny sprzęt fotograficzny staje się „kupą złomu”),
  • widzenia otaczającego nas światła i świata (zauważanie ciekawych zdjęć, które moim zdaniem można znaleźć prawie wszędzie)
  • chęci ich wykonania (zauważyć zdjęcie i umieć je zrobić to dwie różne „strony medalu”)
  • wiedzy ogólniej o problemie (którym chcemy opowiedzieć za pomocą zdjęć)
  • wiedzy technicznej (o świetle i sposobach jego rejestrowania przez aparat)
  • umiejętności zarządzania aparatem – (tak, aby nie przeszkadzał Ci w robieniu zdjęć)

 

Jaki aparat wybrać – może „cyfrówkę”

W nazewnictwie możesz spotkać wiele nieporozumień. Większość aparatów zaliczamy do olbrzymiej rodziny cyfrówek. Nalezą do niej (między innymi):

  • kompakty
  • bezlusterkowce
  • lustrzanki

Przynależność do grupy nie musi świadczyć o jakości wykonania aparatu oraz jakości rejestrowanego obrazu.

Na rynku znajdziemy zaawansowane kompakty oraz bardzo proste lustrzanki. Jeżeli liczba opcji Cię przytłacza – nie przejmuj się – rodzaj aparatu nie ma w gruncie rzeczy żadnego znaczenia. Istotne jest to, do czego może nam służyć i jak spełni postawione przed nim zadanie.

Zdjęcie prezentujące jaki aparat cyfrowy najlepiej wybrać.

Wielka rodzina CYFRÓWEK: kompakty, bezlusterkowce, lustrzanki i aparaty w telefonach. Producenci każdej serii urządzeń mogą oferować dobry aparat fotograficzny dla amatora.

Aparat umieszczony w telefonie komórkowym też jest cyfrówką (którą osobiście włączyłbym do szerokiej rodziny kompaktów). Obecność aparatów fotograficznych w telefonach najbardziej uderzył w sprzedaż produktów z segmentu kompaktów, co wskazuje na ich podobieństwo.

Jeszcze raz wyjaśniam: sporo osób nazywa cyfrówkami tylko kompakty – ale to nieprawidłowe określenie. Wszystkie typy aparatów (kompakty, bezusterkowe i lustrzanki), które tworząc obraz posługują się cyfrową technologią, są po prostu cyfrówkami.

Jak kupić dobry aparat cyfrowy

Pod względem przeznaczenia, całą wielką rodzinę aparatów fotograficznych (kompaktów, bezlusterkowców i lustrzanek), można najogólniej podzielić na trzy grupy:

  • aparaty dla początkujących
  • aparaty półprofesjonalne
  • aparaty przeznaczone dla zawodowców

W podobnych przedziałach cenowych odnajdziemy podobny zakres możliwości aparatów z każdej grupy (z podobnymi funkcjami i jakością obrazu).

Pojawiające się niedociągnięcia najczęściej dotyczą konstrukcji modeli, które są zbyt szybko wypuszczone do sprzedaży. Dlatego najbezpieczniej jest kupować modele aparatów, które znajdują się na rynku co najmniej od roku. Ich wady są już poprawione i można spokojnie zająć się fotografowaniem (bez obaw o przypadkową awarię).

Złym pomysłem jest sięganie po aparaty fotograficzne sprzed bardzo wielu lat (np. 7 czy 8) , ponieważ te mogą być już zbyt przestarzałe. Postęp w technologii fotografii cyfrowej jest olbrzymi. Aby tworzyć wspaniałe zdjęcia – trzeba korzystać z najnowszych możliwości (3-4 lata są zupełnie dobre).

Fotografia natychmiastowa – czyli aparat dla amatora

Lubisz klasykę? Dzięki aparatom do zdjęć natychmiastowych powrócisz do przeszłości fotografii. Ten typ aparatów pozwoli Ci uzyskać odbitkę bezpośrednio po wykonaniu zdjęcia. Część z nich zalicza się do grupy analogów (czyli nie są cyfrówkami).

Na rynku występują także aparaty natychmiastowe – będące połączeniem kompaktu cyfrowego z drukarką. Przykładami są m.in. Polaroid POP, FujiFilm Instax Square. Ten typ urządzenia pozwala na zapis cyfrowy zdjęcia, jego edycję w aparacie, a następnie wydrukowanie poprawionej odbitki.

Zdjęcie przedstawiające jak wybrać dobry aparat do fotografii natychmiastowej.

Cyfrowe aparaty do zdjęć natychmiastowych z wbudowaną drukarką.

Poprawianie zdjęcia przed wydrukiem może być pomocne, ale ma też swoje wady. Edycja osłabia magię fotografii natychmiastowej, która polega na zaskoczeniu widza finalnym obrazem. Ten typ aparatów jest uwielbiany przez dzieci oraz młodych entuzjastów fotografii. Sprawia wiele frajdy podczas fotografowania, ale nie nadaje się do nauki fotografii.

Co to jest kompakt – czyli rozsądny kompromis

„Kompakt” najczęściej jest aparatem cyfrowym. Lekkim, o niewielkich rozmiarach i prostej obsłudze. Najprostsze kompakty mają na korpusie wyłącznie jeden przycisk, czyli spust migawki. Wszelkie dodatkowe funkcje obsługiwane są z poziomu menu na wyświetlaczu aparatu.

Ponadto taki aparat ma obiektyw wbudowany na stałe – często o dużym zakresie ogniskowych (tzw. superzoom) i stabilizacji obrazu.

Należy pamiętać, że kompakt jest aparatem bez możliwości wymiany obiektywu!

Dla ułatwienia obsługi, kompakty wyposażono w duży zakres programów tematycznych. Fotoamatorzy mogą wykorzystywać programy takie jak np. portret, plaża, śnieg itp. Matryca takiego aparatu, chociaż niewielkich rozmiarów, ma wysoką rozdzielczość.

Najprostsze kompakty mają z reguły możliwość zapisu tylko plików JPEG, ale umożliwiają też nagrywanie filmów (w artykule raw czy jpg – przeczytasz o różnicach pomiędzy poszczególnymi formatami zdjęć).  Rodzina współczesnych aparatów kompaktowych jest bardzo bogata oraz niezwykle zróżnicowana pod względem cenowym.
Obraz przedstawiający, jak wybrać dobry kompaktowy aparat fotograficzny.

Kompakty nie mają wymiennej optyki, ale dzięki swej zwartej budowie są bardzo użyteczne. Kompakt to z reguły świetny aparat dla początkujących!

Atutem prostych kompaktów jest niewielka cena oraz waga, a także przystępne gabaryty.

Wybierając markowy kompakt z górnej półki cenowej, otrzymujesz:

  • dobry system pomiaru światła (często przeniesiony z innych modeli wyższej klasy)
  • standardowe obiektywy (z optycznym zoomem i autofokusem)
  • lampę błyskową z przydatnymi funkcjami (np. redukcja czerwonych oczu)

Kompakt stara się być uniwersalny

Aparat kompaktowy jest dostosowany do podstawowych zadań użytkowników takich jak: fotografowanie rodziny i przyjaciół oraz zapierających dech w piersiach widoków 🙂

Wśród wad kompaktów można wymienić: powolne uruchomianie aparatu, opóźnienia w ustawieniu ostrości, często kiepskiej jakości obiektyw, wolne przetwarzanie i zapisywanie wykonanych zdjęć.

Istnieją kompakty (niestety znacznie droższe) będące bardzo udanymi konstrukcjami w swojej klasie. Można tutaj wymienić np. aparaty Nikon Coolpix z serii P, Sony RX, czy Canony z serii G. Po pierwsze – te modele mają lepsze matryce z możliwością korzystania z wysokiego ISO, bardzo dobre obiektywy, szybki autofokus, mocny procesor obrazu. Umożliwiają także nagrywanie filmów w dużych rozdzielczościach.

Ponadto, oprócz zdefiniowanych programów automatycznych, dają swoim użytkownikom możliwość ustawień manualnych ekspozycji (tryby PASM). Pozwalają na zapis nie tylko plików JPG, ale także plików RAW oraz dają możliwość podpięcia zewnętrznej lampy błyskowej i innych akcesoriów.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze kompaktu

Istotnym parametrem jest jasność obiektywu oraz jego ogniskowa. Generalnie – im jest jaśniejszy (np. f 2,8) tym lepiej. Na ogół kompakty mają obiektyw typu zoom, umożliwiający fotografowanie szerokich planów i zbliżeń. Dlatego optymalna ogniskowa powinna dawać możliwość wykonywania szerokich planów (tzw. szeroki kąt) oraz niewielkich zbliżeń (tzw. teleobiektyw).

Dobrym wyborem będzie obiektyw o ogniskowej 24-70 mm w tzw. mnożniku ogniskowej albo ekwiwalencie dla pełnej klatki. „Zoom cyfrowy” nie jest istotnym parametrem. Im jest on większy, tym gorsza jest jakość zdjęcia.

Większość aparatów ma wbudowaną lampę błyskową. To dobre rozwiązanie (chociaż wymaga wiedzy, jak się nią posługiwać). Błysk flesza, zaproponowany i wykonany przez układ elektroniczny aparatu, nie zawsze będzie pomocny – często wręcz oszpeci Twoje zdjęcia.

Co można fotografować za pomocą kompaktu

Z wykorzystaniem kompaktu możesz fotografować wszystkie tematy nie wymagające specjalistycznych zastosowań. Nawet ze średniej jakości kompaktu otrzymasz najczęściej znacznie lepsze zdjęcia i filmy, niż z dobrego aparatu w smartfonie. Kompakt ma od niego większa matrycę oraz lepszą jakość obiektywu. Z reguły ma też szybszy i bardziej precyzyjny autofokus, niż ten w telefonie.

Osobiście używam kompaktu do typowej fotografii domowej, zdjęć z rodzinnych imprez, wycieczek, do filmowania, statycznej fotografii ulicznej, architektury, fotografii zbliżeniowej. Kompakt nie radzi sobie najlepiej w trudnych warunkach atmosferycznych np. zimno, ciemno (zdjęcia nocne) i tam, gdzie trzeba ustawić szybko ostrość np. fotografia przyrodnicza, sportowa, poruszające się dzieci itp.

Co to jest lustrzanka 

Lustrzanka jest rodzajem cyfrowego aparatu fotograficznego z możliwością wymiany obiektywów. Znajdują się w niej m.in.: ruchome lustro (od którego pochodzi nazwa tego typu aparatów) i matówka, na którą rzutowany jest obraz.

Głównym zadaniem obu elementów jest umożliwienie precyzyjnej pracy nad kadrem (np. bardzo dokładne nastawianie ostrości, ocena oświetlenia, skomponowanie kadru, czy ocena zastosowanej głębi ostrości). Po prostu – przez wizjer optyczny widzisz świat dokładnie takim jaki jest. Światło wpada przez obiektyw, dociera do lustra, potem jest odwracane w pryzmacie i tafia do naszego oka.

Zdjęcie prezentujące jak kupić dobry aparat fotograficzny - lustrzankę.

Lustrzanki cyfrowe należą do najbardziej popularnych typów aparatów.

Podczas wykonywania zdjęcia lustro unosi się i odsłania dostęp do migawki, która z kolei reguluje czas dostępu światła do matrycy. Lustrzanka jest bardzo wygodnym narzędziem pracy fotografa. Do wnętrza aparatu przez obiektyw wpada światło, wówczas dokonuje się pomiar jego natężenia, a po naciśnięciu spustu migawki na matrycy rejestrowany jest obraz.

Fotograf w wizjerze widzi dokładnie to, co znajdzie się w kadrze, ponieważ patrzy na świat przez dołączane do korpusu obiektywy. Po wykonaniu zdjęcia cyfrową lustrzanką, można natychmiast podejrzeć efekt pracy i ocenić poprawności ekspozycji, kompozycji oraz ostrości.

Podczas jednej sesji możliwa jest zmiana obiektywów o różnych ogniskowych i jasności, dołączanie akcesoriów oraz zmiana np. ustawienia czułości matrycy (ISO) oraz formatów zapisu np. RAW. Dobra lustrzanka cyfrowa pozwala na pełną kontrolę nad kadrem. Od wyboru i ustawienia sceny, po jej zapis na karcie pamięci w formie cyfrowego pliku.

Jest to po prostu aparat uniwersalny, który wraz z różnymi obiektywami i akcesoriami z powodzeniem można wykorzystać do robienia różnego rodzaju fotografii: krajobrazu, przyrody, makro, zwierząt lub fotografii portretowej.

Cyfrowa lustrzanka (z biegiem czasu zaopatrzona w optymalny system obiektywów i innych akcesoriów) przez wiele lat była najbardziej popularnym aparatem wśród zawodowców i fotoamatorów. Obecnie wypierana jest przez segment bezlusterkowców.  Pamiętaj, że podstawą systemu jest sam korpus (body), który może być sprzedawany w zestawie z obiektywem lub bez niego.

Jaką lustrzankę wybrać – Nikon, Canon czy Pentax

Trzeba pamiętać, że wybierając markę aparatu, np. Nikon, Canon, Sony czy Pentax, podejmujemy decyzję o wejściu w system, który zawiera m.in. obiektywy, lampy błyskowe i cały zestaw innych elementów. Niestety nie są one ze sobą zamienne i kompatybilne. Oznacza to, że poszczególne elementy (np. obiektywy czy lampy) nie pasują do siebie.

Jeżeli z różnych względów się rozczarujemy, to wymiana systemu (czyli korpusu, obiektywów i akcesoriów) np. z Canona na Nikona lub odwrotnie, nie będzie tania. Dlatego tak istotny jest świadomy wybór marki.

Sugeruję wybór Nikona albo Canona. Do aparatów tych marek odnajdziesz mnóstwo obiektów i akcesoriów – także tych używanych.

Czym są bezlusterkowce i dlaczego zastępują lustrzanki

Bezlusterkowce są dość młodą grupą aparatów. Pomimo tego rozwijają się bardzo prężnie i mają coraz lepsze parametry. Producenci podjęli decyzję o zaprzestaniu produkcji wielu modeli lustrzanek i zastępują je właśnie bezlusterkowcami. Przynoszą one im o wiele większe zyski. Opisując działanie lustrzanki, zwróciłem uwagę na znaczenie lustra i pryzmatu w jej konstrukcji. Jak wskazuje nazwa, „bezlusterkowiec” nie ma w swojej konstrukcji tych dwóch elementów.

Fotografia przedstawiająca jak wybrać dobry aparat bezlusterkowy.

Kilka przykładowych modeli tzw. bezlusterkowców

Podobnie jak ma to się w lustrzankach – światło dociera do wnętrza aparatu przez obiektyw, ale rejestrowany obraz widzimy wyłącznie na monitorze LCD z tyłu aparatu (albo w elektronicznym wizjerze, który także jest monitorem). W tym wypadku zawsze widzimy obraz elektroniczny, zinterpretowany przez system aparatu. Nie ma tu wizjera optycznego. Bywa to poważnym problemem. Szczególnie kiedy jest mało światła. Wówczas w tańszych modelach bezlusterkowców podgląd obrazu może być zaszumiony i nieczytelny.

Często podkreśla się także różnice w gabarytach pomiędzy lustrzankami a bezlusterkowcami. Argumentuje się, że te ostatnie są mniejsze i lżejsze. Oczywiście istnieje grupa małych bezlusterkowców, ale większość modeli z matrycami (o wielkości takiej jak w lustrzankach) ma podobne gabaryt i ciężar.

Tylko grupa bezlusterkowców opartych na małych matrycach, może mieć rozmiary mniejsze niż lustrzanki. Jednak mała matryca to gorszy obraz. Zawsze warto wybierać jak najlepszą jakość produktu i obrazu.

Cena  nowych bezlusterkowców nie jest ich atutem

Cenowo bezlusterkowce w zasadzie nie różnią się od lustrzanek, chociaż mam wrażenie, że często bywają zadziwiająco drogie w momencie pojawienia się na rynku, by potem gwałtownie tracić na cenie. Problemem jest znacznie mniejsza dostępność obiektywów i akcesoriów do wielu korpusów.

Rodzina tych aparatów dynamicznie się rozwija i z pewnością z biegiem czasu będzie rosło ich znaczenie. Jednak o tempie zmian zadecyduje przede wszystkim ich cena oraz dostępność szerszej gamy obiektywów i akcesoriów. Na razie (poza Sony) inni producenci nie mają jeszcze kompletnego systemu obiektywów dla bezlusterkowców. Wśród bezlusterkowców znajdziesz produkty firm: Nikon, Canon, Sony, Olympus, Panasonic, Fuji, Leica, Hasselblad i kilku innych.

Nie są one ze sobą kompatybilne (poza niektórymi modelami Olympus i Panasonic) jeśli chodzi o optykę – czyli mają różne mocowania obiektywów i akcesoriów. Warto też zwrócić uwagę, że mocowania obiektywów lustrzanek i bezlusterkowców nie są ze sobą zgodne. Nawet w modelach tej samej marki np. Nikon, Canon czy Sony. Optykę z lustrzanek można instalować do korpusów bezlusterkowców za pomocą specjalnych adapterów. 

Właściciel lustrzanki (np. Canon), kupując bezlusterkowce tej samej firmy, aby korzystać z dotychczas zgromadzonej kolekcji obiektywów, musi albo kupić nowe obiektywy albo specjalną (i to wcale nie tanią) przejściówkę. Ostatnio walcząc o względy konsumentów cześć producentów dodaje owe przejściówki gratis.

Oczywiście dla fotoamatora i posiadacza lustrzanki nie ma najmniejszej konieczności natychmiastowej zamiany lustrzanki na bezlusterkowca. Tym bardziej, że taka decyzja wiąże się ze sporymi wydatkami. Czołowi producenci aparatów fotograficznych podjęli jednak w większości decyzję o  zaprzestaniu prac na nowymi modelami lustrzanek i decydują się na wytwarzanie wyłącznie nowych modeli bezlusterkowców.  W perspektywie zmusi to więc dotychczasowych właścicieli lustrzanek do zastanowienia się kiedy zmienić dotychczasowy aparat na nowszy model ale już wówczas najpewniej bezlusterkowca.

Przeczytaj ten artykuł i przekonaj się,  co jest lepsze – lustrzanka czy bezlusterkowiec.

Poznaj skuteczne techniki kreatywnego fotografowania.
Sprawdź mój 
kurs fotografii online.

Poznaj Pakiet Kursów i Zaoszczędź 1000 zł

 

Nie ma aparatów uniwersalnych

Wybór aparatu jest najczęściej kwestią kompromisu. Zawsze podkreślam, że na początek trzeba wybrać aparat, który nam się podoba i który nie osłabi w nas radości fotografowania!

Owa radość fotografowania jest najważniejsza – zawsze i wszędzie! Bez niej fotografowanie staje się katorżniczym zajęciem nieprzynoszącym ani satysfakcji, ani dobrych zdjęć.

Bardzo często patrzę na osoby, które przygniatane ciężarem zawiłości sprzętowych (lub niepotrafiące odszukać swoich ulubionych fotograficznych tematów), porzucają fotografowanie. Jednak bez „rzemiosła”(czyli opanowania aparatu) nie możliwe jest też świadome robienie zdjęć.

JAKIM APARTEM OBECNIE FOTOGRAFUJĘ? ZOBACZ FILM:

Czym fotografuję

Obecnie fotografuję bezlusterkowcami Nikona oraz aparatami w telefonach Samsung. Jak widać – po prostu kocham fotografowanie. Świetne zdjęcia są wynikiem nie tylko dobrze dobranego aparatu ale także pracą nad własnym rzemiosłem oraz nad wyobraźnią. Dlatego razem z wyborem aparatu podejmij decyzję o nauce fotografii (może połączysz obie decyzje?).

Życzyłbym każdemu i każdej z Was, abyście mieli najdroższy i najlepszy sprzęt na świecie. I to właśnie od teraz! Wówczas natychmiast przekonalibyście się, jak niewiele od niego zależy.

Moglibyście bez straty czasu na nieważne pytania, skupić się na tym co w fotografii jest najbardziej istotne: widzeniu światła i obserwacji świata, zdobywaniu wiedzy, doświadczenia i umiejętności, rozbudzaniu pasji, kształtowaniu cierpliwości i wyobraźni. Tego nie da się kupić w żadnym sklepie, ale z pewnością można się usilnie starać, aby jak najszybciej owe umiejętności posiąść.

Osoby przychodzące do mojej Szkoły Fotografii , otrzymują wszystkie niezbędne informację o swoich aparatach. Dzięki temu uczą się ich obsługi, a następnie mogą wykonywać coraz lepsze zdjęcia.

Obraz ilustrujący, jakie zdjęcia można wykonywać dobrym aparatem fotograficznym.

Poranek w dolinie rzeki Bug.   + Filtr połówkowy szary. fot. Marek Waśkiel

Jaki aparat kupić do fotografowania krajobrazu

Po tych ogólnych wyjaśnieniach, odniosę się jeszcze do często nadsyłanych pytań – jaki aparat wybrać do fotografii krajobrazowej, natury i dzikiej przyrody.

Aparat jest elementem systemu

Od razu zastrzegam, że fotografuję każdym rodzajem aparatów, ale w przypadku fotografii natury, krajobrazu i zwierząt najbardziej sprawdzają się bezlusterkowce oraz lustrzanki, zaopatrzone w odpowiedni system obiektywów. Trzeba pamiętać, że wybierając markę aparatu, np. Nikon, Canon, Sony czy Pentax, podejmujemy decyzję o wejściu w system, który zawiera m.in. obiektywy, lampę błyskową i cały zestaw innych elementów.

Wymiana systemu, czyli korpusu i obiektywów np. z Canona na Nikona lub odwrotnie, nie jest tania. Dlatego warto dobrze się zastanowić nad wyborem marki. Każdy światowy potentat fotograficzny proponuje kilka albo kilkanaście modeli różnych lustrzanek przeznaczonych dla różnych odbiorców: początkujących, średniozaawansowanych oraz profesjonalistów.

Przy wyborze korpusu dla fotografa krajobrazu należy kierować się kilkoma podstawowymi kryteriami:

  • Niezawodność
  • Uszczelnienia korpusu
  • Łatwa kontrola nad kadrem
  • Precyzyjny i szybki autofokus
  • Świetna kontrola nad ekspozycją
  • Rozmiar matrycy
  • Budżet przeznaczony na zakupy oraz dostępność akcesoriów
  • Ergonomia
Niezawodność

Moim zdaniem na niezawodność składają się: trwała, solidna obudowa (ze stopów magnezu lub aluminium), jak najlepsze uszczelnienia korpusu (chroniące przed wilgocią, piaskiem i kurzem). Obecność trwałej migawki (gwarancja trwałości przynajmniej 150 tysięcy zdjęć). Wytrzymałość na szeroki zakres temperatur otoczenia, w których może pracować aparat, oraz sprawa w polskich warunkach niebagatelna: dostępność serwisu.

Uszczelnienia korpusu

To istotna cecha aparatu, ponieważ jako fotografowie krajobrazu nie będziemy robić zdjęć wyłącznie w czasie „dobrej pogody”, rozumianej potocznie jako słoneczna i bezchmurna. Bywa, że aura nadaje fotografiom niepowtarzalny klimat, kiedy na przykład trafimy na zamglenia lub wiatr przeganiający stada chmur. Może się zdarzyć, że postanowimy fotografować w deszczu lub podczas padającego śniegu.

Uszczelnienia ochronią aparat przed działaniem tych czynników. Na marginesie dodam, że jeżeli decydujemy się na sesję w naprawdę złych warunkach (kurz, pył lub wilgoć), to uszczelnione powinny być także obiektywy i trzeba pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu aparatu, na przykład najprostszym workiem foliowym lub bardziej wyrafinowanym systemem ochrony. Więcej informacji o przygotowaniu do fotografowania w złej pogodzie znajdziesz we wpisie jak fotografować burze.

Łatwa kontrola nad kadrem

Sprawdzając aparat pod względem drugiego kryterium – pełnej kontroli nad kadrem – zwracam uwagę na szybki i precyzyjny autofokus oraz wizjer optyczny lub elektroniczny pokrywający 100 procent kadru. Gdy tematem będzie na przykład fotografowanie zwierząt, z pewnością przyda się szybki tryb seryjnych zdjęć.

Precyzyjny i szybki autofokus

W fotografii przyrodniczej niezwykle często musimy  wykorzystać moment dany nam przez naturę. Szybkość i celność autofokusa pozwala wykorzystać w pełni takie chwile. Musimy sprawdzić czy autofkous  wybranym przez nas modelu będzie spełniał nasze oczekiwania. Warto w tym miejscu wspomnieć, że bezlusterkowce mogą mieć pewien problem z ciągłym trybem autofokusa. 

Świetna kontrola nad ekspozycją

Oceniając pełną kontrolę nad ekspozycją, sprawdzam, czy mam łatwy dostęp do ręcznego ustawienia parametrów ekspozycji i do poszczególnych funkcji z poziomu korpusu (bez konieczności wchodzenia i szukania w menu aparatu). Kontrola nad ekspozycją oznacza łatwy dostęp do trybów pomiaru światłomierza, trybów pracy migawki, wyboru ISO, balansu bieli, korekcji ekspozycji itp. Zwracam także uwagę na to, czy aparat posiada wysokie, efektywne (bez szumów) ISO.

W tym przypadku nie chodzi o deklarację producenta „nasz aparat robi  zdjęcia przy 12 800 ISO”, lecz o realny stan zaszumienia obrazu możliwy do zaakceptowania na zdjęciach oraz ewentualnego zredukowania w programach graficznych.

Rozmiar matrycy

Rozmiar matrycy w zasadzie sprowadza się do wyboru między aparatem z tzw. dużą matrycą (pełnoklatkową), o wymiarach klatki filmu małoobrazkowego 36 mm na 24 mm (full frame – FF) a tzw. matrycą półklatkową wymiarami zbliżoną do połowy rozmiarów pełnoklatkowej, czyli mniej więcej 16,7 mm na 25,1 mm (advanced photo system type-classic – APS-C).

Matryce pełnoklatkowe pozwalają na rejestrowanie obrazów o lepszej jakości, większej rozpiętości tonalnej, lepiej też odwzorowują głębię ostrości niż mniejsze.  większości tego typu aparatów mamy większy wizjer, o pozwala na skuteczniejszą kontrolę obrazu. Jednak korpusy z matrycą pełnoklatkową są droższe, a także znacznie większe i cięższe od aparatów z matrycą APS-C.

Istotnym elementem przy podejmowaniu decyzji dotyczącej matrycy jest to, że po podłączeniu do korpusu z matrycą APS-C obiektywu o ogniskowej opisanej na obudowie jako np. 24–70 mm zmienia się jego kąt widzenia o tyle, o ile owa matryca jest mniejsza od matrycy FF.  Jeżeli matryca jest mniejsza o połowę, stosujemy mnożnik ogniskowej 1,5 i wówczas otrzymamy realny kąt widzenia dla obiektywu 36–105 mm.

Jednak takie rozwiązanie może mieć też zalety, jeżeli jest to obiektyw dedykowany do pełnej klatki. Wykorzystywane wówczas będzie tylko jego centrum, które pozwala na uzyskanie najostrzejszego obrazu. Zauważ, że np. gdy podpinasz do korpusu z matrycą APSC obiektyw o ogniskowej 400 mm jako fotograf przyrody uzyskujesz znaczne jej wydłużenie – do 600 mm – bez straty jasności oraz jakości obrazu.

Budżet na zakupy

Dobry sprzęt zazwyczaj nie jest tani, dlatego sugerowałbym kupienie starszego modelu aparatu sprzed 2-3 lat i dobranie do niego solidnego, ale nieco droższego obiektywu. Inwestowanie w dobre, jasne obiektywy dla fotografa zawsze jest opłacalne.

Przeznaczając zaplanowaną kwotę na aparat, trzeba pamiętać o konieczności wydzielenia pewnej sumy na różne drobiazgi, np. karty pamięci, torbę oraz jakże niedoceniany, ale bardzo ważny solidny statyw. Warto rozważyć zakupy sprzętu używanego np. w komisach fotograficznych.

Zdjęcie prezentujące, jaki aparat wybrać do fotografowania przyrody.

Fotografowanie dzikich zwierząt wymaga cierpliwości i dobrej optyki. Zastanów się,
czy wybierając jakiś system znajdziesz w nim obiektywy, na których Ci zależy? fot. Marek Waśkiel

Ergonomia

Najprościej rzecz ujmując, ergonomia sprowadza się do oceny, czy aparat dobrze trzyma się w ręku  i czy ważne przyciski są w logicznych miejscach.

Dostępność systemowych obiektywów i akcesoriów

Kupowanie samego korpusu jest pozbawione sensu. Musi istnieć szansa na stosowanie świetnych obiektyw o przystępnej cenie oraz całej gamy akcesoriów ułatwiających fotografowanie.

Inne użyteczne funkcje aparatu, które pomogą w uzyskiwaniu lepszych zdjęć:
  • Duży ekran ciekłokrystaliczny, czyli (najlepiej odchylany w wiele stron) wyświetlacz umożliwiający obserwowanie ustawień aparatu oraz podgląd wykonanych zdjęć. Im więcej kierunków odchylania tym lepiej!
  • Tryb Live View  i świetny wizjer elektroniczny w bezlusterkowcach. Podgląd  na żywo, który ułatwia precyzyjne ustawianie ostrości w trybie ostrzenia manualnego. Wizjer elektroniczny w bezlusterkowcach pozwala na bardzo zaawansowaną kontrolę obrazu.
  • Funkcja wstępnego podnoszenia lustra (tylko w lustrzankach), która pozwala uniknąć niepożądanych drgań powstałych po uderzeniu lustra we wnętrzu aparatu w jego korpus. Przy dłuższych czasach ekspozycji oraz podczas fotografowania z użyciem obiektywów o długich ogniskowych, drgania źle wpływają na jakość obrazu.
  • Przycisk podglądu głębi ostrości pozwalający kontrolować rozległość głębi ostrości przy wybranej przesłonie (tylko w lustrzankach).
  • Dobry tryb filmowania.
  • Możliwość wykonania wielu zdjęć w tzw. bracketingu.

Konkretnie! Jaki aparat kupić?

Dochodzimy do niezwykle ważnej kwestii: jaki aparat kupić, jaki aparat wybrać? Rzeczywistość jest prozaiczna:

w określonych zakresach cenowych wszystkie modele dostępne na rynku są do siebie bardzo podobne
pod względem zakresu możliwości i jakości rejestrowanego obrazu.

W pewnym segmencie np. lustrzanki i bezlusterkowce są z reguły tanie, bowiem okrojono je z szeregu funkcji, mają też gorsze rozwiązania technologiczne i materiałowe. Nie spodziewajmy się w nich wyrafinowanych systemów pomiaru światła, szybkiego autofokusa czy uszczelnionego korpusu ze stopów magnezu.

Przeznaczając jakąś sumę na nowy aparat, warto wybrać taki model, który nam się podoba, dobrze trzyma się w ręku, o którym dobrą opinię mają nasi znajomi. Przed podjęciem decyzji o kupieniu konkretnego modelu poczytajcie teksty na portalach internetowych oraz opinie użytkowników na forach internetowych (choć te ostatnie niekiedy trzeba traktować z dystansem).

Jaki aparat wybrać – moje sugestie:

Rynek aparatów fotograficznych zmienia się błyskawicznie. W miejsce wychowywanych z produkcji i  ze sprzedaży lustrzanek wchodzą bezlusterkowce. Oto kilka moich podpowiedzi i sugestii. 

Z punktu widzenia fotografa krajobrazu:

Oto według mnie najbardziej solidne aparaty do fotografii krajobrazu i natury: Nikon Z 8, Nikon Z7 II, Canon EOS R5, Fujifilm X-T4, Nikon D850, Panasonic Lumix DC-S1R, Pentax K-1 Mark II, Sony a7R IV, Sony a7R III (A), Sony Cyber-shot DSC-RX10 III i średni format: Fujifilm GFX 50S II. 

Z punktu widzenia fotografa ptaków i natury:

Po pierwsze warto sprawdzić obecność w wybieranym systemie niezbyt drogich obiektywów o bardzo długich ogniskowych z reguły w zakresie około 600 do 800 mm. Niektóre obiektywy o długich ogniskowych występują w zabójczej cenie. Jako pierwsze obiektywy dla poczatkujących mogę polecić z reguły niezbyt drogie zoomy w zakresie ogniskowych np. 150-600 mm albo 200-600mm.  Jako korpus przydatny będzie bardziej bezlusterkowiec niż lustrzanka szczególnie te modele, które posiadają w systemie AF detekcję sylwetki ptaków oraz innych zwierząt. Najnowsze modele bezlusterkowców mają bardzo szybkie i celne systemy AF.

Przykładowe polecane modele: NIKON Z9 (nikonowski system Z ma mnóstwo bardzo dobrych obiektywów do fotografii natury) , CANON EOS R3 albo R5, SONY A1, SONY A 7 III lub IV, Canon EOS R6 Mark II lub aparaty z matrycą APSC np. Canon EOS R7 czy Sony A6700. Warto także przypomnieć, że system Sony ma bogatą ofertę obiektywów od niezależnych producentów np. Sigma czy Tamron. 

Z punktu widzenia fotografii podróżniczej:

Oto według mnie najbardziej solidne aparaty do fotografii podróżniczej: Sony Cyber-shot DSC-RX100 VII, Canon PowerShot G5 X II, Canon PowerShot G7 X III,  Fujifilm X100V, Panasonic Lumix DC-FZ1000 II, Panasonic Lumix DC-ZS200 (TZ200), Sony Cyber-shot DSC-RX10 III,  Sony Cyber-shot DSC-RX100 VI,  Canon EOS-M50 II,  Fujifilm X-E4, Fujifilm X-T200, Nikon Z5, Olympus OM-D E-M10 IV, Nikon Z50. 

Z punktu widzenia fotografii do blogów, Instagrama i Facebooka:

Najlepsze aparaty do fotografii na portalach społecznościowych np. Instagram: Fujifilm X-T3, Canon EOS M50 Mark II, Nikon z50, Nikon z6, Canon EOS RP, Canon PowerShot G5 X II, Fujifilm X100V, Nikon Z5, Nikon Z6 II, Panasonic Lumix DC-LX100 II, Sony a7 III

Z punktu widzenia prowadzenia vloga: 

Jeśli prowadzisz lub zamierzasz prowadzić vloga to przydatne będą: Sony ZV-E10, Canon EOS M6 II, Canon PowerShot G7 X III, Nikon Z fc, Olympus OM-D E-M10 IV, Panasonic Lumix DC-G100, Sony ZV-1.

Jeśli ktoś ma ograniczony budżet powinien zastanowić się nad kupnem używanego korpusu. 

Dobry aparat fotograficzny – podsumowanie

Jeżeli nie masz ochoty (przynajmniej na razie) na zgłębiane tajników powstawania zdjęć. Nie interesuje Cię też samodzielnie ustawianie parametrów (np. ekspozycji), a Twoje tematy fotograficzne oscylują wokół fotografii domowej i rodzinnej – to najlepszym wyborem będzie kompakt. Jednak jeżeli bardziej interesujesz się fotografią (albo zamierzasz rozwijać się w tym kierunku), wówczas sugeruję sięgnięcie po aparat z wymienną optyką – czyli lustrzankę albo bezlusterkowiec.

Z biegiem czasu, kiedy jeszcze bardziej wzrośnie Twoje zainteresowanie fotografią, będzie można wykorzystać zaawansowane funkcje bezlusterkowca albo lustrzanki. Można wymienić tu chociażby – programy tematyczne lub półautomatyczne, możliwości obiektywów (np. samodzielne ustawianie ostrości i tworzenie rozmytego tła tzw. głębia ostrości) albo zabawa bokeh.

Pamiętaj, że mój blog jest bogatym źródłem informacji i inspiracji dla fotografów.

Przycisk postaw kawę.

Jeżeli cenisz treści, które dla Ciebie przygotowuję,
masz możliwość wyrażenia swojego uznania,
na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy.

 

Napisany przez: Marek Waśkiel

Fotografik, obieżyświat, bloger. Współpracował z magazynami National Geographic, Podróże, Maxim, Focus, Dom i Świat oraz wieloma innymi tygodnikami i dziennikami. Był fotoedytorem w miesięczniku Podróże i zastępcą redaktora naczelnego w magazynie Poznaj Świat. Popularyzator wiedzy o fotografii prowadzący warsztaty i kursy, autor kilku albumów fotograficznych, poradników fotograficznych oraz przewodników turystycznych. Miłośnik Polski Wschodniej i dawnych Kresów Rzeczypospolitej. Zobacz moje najnowsze zdjęcia na FB oraz odwiedź Mój Kanał na YouTube .
Ikona kawy.

Cieszmy się chwilą przy filiżance aromatycznej kawy

Jeżeli cenisz treści, które dla Ciebie przygotowuję, masz możliwość wyrażenia swojego uznania, na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy.

Przycisk postaw kawę.
Obraz do wpisu o błędach fotografów krajobrazu.

Galeria Moje Podlasie

Zapraszam do odwiedzenia najnowszej galerii zdjęć, która prezentuje moje ulubione tematy i miejsca.

Znajdziesz tam piękno lokalnych krajobrazów uchwyconych w różnych porach roku. Przekonaj się, jak wiele inspiracji można znaleźć blisko domu.

Aktualizacja: 30 czerwca 2024

Obraz przedstawiający jak wygląda darmowy e-book o fotografii.

Darmowy Poradnik "Jak Się Uczyć Fotografii"

Zapisz się na newsletter i pobierz bezpłatny poradnik, który da Ci nowy impuls do twórczego fotografowania. Przeczytasz go jednym tchem.

Zostałeś zapisany na listę! Sprawdź skrzynkę email i potwierdź swój adres.