Fotografowanie w deszczu, we mgle oraz podczas burz może stanowić spore wyzwanie. Jednak dobry fotograf zawsze potrafi wykorzystać warunki atmosferyczne na swoją korzyść. Ciekawe okoliczności pozwalają na stworzenie niepowtarzalnego kadru. Z tego wpisu dowiesz się, jak robić zdjęcia w deszczu oraz jak fotografować mgłę.
Jak robić zdjęcia w deszczu i mgle
Po pierwsze – przed „deszczowym plenerem” trzeba odpowiednio zadbać o siebie i swój sprzęt. Jednym z największych wrogów współczesnych aparatów jest wilgoć. Nawet solidnie zabezpieczony korpus i obiektyw (tj. uszczelniony) może nie przetrwać „wodnej próby”. Na początek warto wybrać motywy, które można sfotografować np. z bramy osłoniętej przed deszczem, przystanku autobusowego, wiaty lub spod wysuniętego balkonu.
Mokry dzień z wilgocią i mgłą wydaje się być złym czasem na fotografowanie. Jednak to tylko pozory. Jak w każdym rodzaju fotografii – ważny jest przede wszystkim stan ducha. To nasze wewnętrzne opory – przed chłodem, zimnem i wilgocią najczęściej nie pozwalają na wyjście w plener w słotny dzień.
Nadciąga deszcz i burza. Widać strugi deszczu lejące się z nieba. fot. Marek Waśkiel
Sprzęt do fotografowania przy złej pogodzie
Czasami fotografowie uzasadniają obawę przed wyjściem na deszczowy plener troską o sprzęt. Jednak istnieje sporo prostych rozwiązań, pozwalających na jego skuteczną ochronę.
Podczas pleneru albo portretowej sesji aparat powinien być noszony w nieprzemakalnej torbie lub plecaku. Większość fotograficznych toreb i plecaków przemaka podczas intensywnych opadów lepiej jest je wówczas okryć specjalnym pokrowcem, który jest bardzo często do nich dołączony. Jeśli takiego pokrowca nie ma to warto okryć torbę lub plecak folią. Aparat wraz z obiektywem na czas wykonywania zdjęcia można okryć np. workiem foliowym z wyciętymi otworami na obiektyw i wizjer. Podczas wędrówek musimy także pomyśleć o własnym zabezpieczeniu – najprościej jest ciepło się ubrać oraz ukryć pod sporym parasolem.
Poznaj skuteczne techniki kreatywnego fotografowania.
Sprawdź mój kurs fotografii online.
Poznaj Pakiet Kursów i Zaoszczędź 1000 zł
Jeżeli ktoś wstydzi się zapakować swój aparat do foliowego woreczka, może skorzystać z obecnych na rynku specjalnych pokrowców przeciwdeszczowych. Najlepiej tych najtańszych, dostępnych w sklepach fotograficznych za kilkanaście złotych. Czasami warto zainwestować w droższy pokrowiec przeciwdeszczowy lub podwodny, ponieważ chroni aparat nie tylko przed wodą , ale również przed pyłem i piaskiem (zatem przyda się w czasie np. wypraw na plażę lub pustynię). Więcej informacji o technicznych aspektach robienia zdjęć znajdziesz też w sekcji – sprzęt fotograficzny porady.
Prosty i tani pokrowiec przeciwdeszczowy na aparat i obiektyw. W większości przypadków skutecznie chroni sprzęt.
Czasami można zobaczyć także takie „rozwiązania”. Jednak nie są skuteczne podczas sporych opadów i silnego wiatru.
W czasie fotografowania w deszczu trzeba założyć osłonę przeciwsłoneczną na obiektyw (tzw. tulipan). Ochroni ona przednią soczewkę obiektywu przez wieloma kroplami. Polecam aby ów tulipan nosić stale na obiektywie. Zabezpiecza on soczewkę obiektywu przez bezpośrednim uderzeniem, zabrudzeniem itp.
Jak przygotować się do sesji zdjęciowej w deszczu
Troszcząc się o aparat, nie zapominaj o sobie. W chłodne dni ważne są wygodne i ciepłe buty – tu polecam kalosze i śniegowce polskiej firmy Demar, niekrepująca ruchów oraz nieprzemakalna kurtka (płaszcz przeciwdeszczowy), czapka, a nawet cienkie rękawiczki (także latem). O dobrym parasolu już wspomniałem.
Burza nad Podlasiem. fot. Marek Waśkiel
Na ogół na nadchodzącą burzę oczekuje się, obserwując jej front. Fotografuje się ją z daleka, czyli długimi ogniskowymi (teleobiektywami) z bezpiecznego miejsca. Jeśli zbliża się na niebezpieczną odległość, trzeba szybko schronić się np. we wnętrzu budynku albo aucie (zamykamy w nim okna i nie włączamy urządzeń elektrycznych).
W czasie burz i towarzyszącym im wyładowań atmosferycznych (piorunów) nie przebywajmy po prostu na odkrytym terenie lub w pobliżu samotnych drzew, słupów energetycznych, wież lub na górskich szczytach i grzbietach. Nie warto dla dobrego ujęcia ryzykować zdrowia lub życia. Wiele przydatnych porad znajdziesz też w artykule jak fotografować burze.
Aparat ustawia się na statywie fotograficznym w kierunku pojawiających się wyładowań, stosując dłuższe czasy ekspozycji. Najłatwiej zarejestrować pioruny nocą. Wówczas po prostu z łatwością uzyskuje się czas ekspozycji rzędu 30 s. W dzień staje się to już bardziej skomplikowane. Tutaj możesz obserwować przemieszczanie się burz: blitzortung.org
Na co zwrócić uwagę w czasie fotografowania przy złej pogodzie
Pochmurne deszczowe dni to także niewielka ilość światła. Trzeba wówczas mieć ze sobą statyw, aby móc fotografować z nieco dłuższymi czasami ekspozycji. Żadne systemy stabilizacji obrazu nie zastąpią trójnoga podczas długich ekspozycji. Jednak musi być on solidny, aby utrzymał stabilnie aparat podczas intensywnych podmuchów wiatru. Warto obciążyć go jeszcze plecakiem. Pomocne będą także: filtr polaryzacyjny do wzmacniania lub usuwania odbić w wodzie lub mokrych powierzchniach oraz filtry połówkowe szare do pejzaży.
Jasne połacie rozległej mgły albo ciemne przestrzenie ulewy mogą „oszukiwać” światłomierz. Jeśli nasze kadry będą zbyt ciemne lub jasne, wówczas konieczne jest wprowadzenie kompensacji (korekcji) ekspozycji fotograficznej, czyli dostarczenia nieco większej albo mniejszej ilości światła.
Natomiast tzw. brzydka pogoda wiąże się z rozproszonym światłem i scenami pozbawionymi kontrastów. Świetnie fotografuje się ustawiając aparat np. w trybie preselekcji przysłony lub czasu, stosując np. matrycowy pomiar światła.
Często będzie trzeba „ostrzyć” ręcznie koncentrując się na wybranych fragmentach sceny. Aby uchwycić krople padającego deszczu na bliskich planach w formie widocznych kresek należy używać czasu otwarcia migawki w okolicach 1/60 s (chociaż to oczywiście zależy od intensywności opadów i siły wiatru). Z tego wpisu dowiesz się, jak robić ostre zdjęcia.
Liczne wyładowania najłatwiej fotografować jest nocą. fot. Marek Waśkiel
Sesja portretowa w pochmurny dzień
Rozproszone światło w czasie pochmurnej bezdeszczowej pogody można świetnie wykorzystać do sesji portretowych w plenerze. W takim świetle powstają bardzo efektowane portrety. Jednak trzeba pamiętać o podnoszeniu ISO, tak by uzyskać odpowiedni czas ekspozycji – najlepiej nie dłuższy niż 1/125 sekundy. W pochmurny dzień rozproszone światło dostępne wszędzie, a więc można wybrać dowolne miejsce na sesję. Na twarzy portretowanych osób pojawiają się podczas takich sesji ładnie rozproszone cienie a oczy nie będą zmrużone od nadmiaru światła. Podczas tych sesji przydatna będzie blenda fotograficzna, która pomaga w uzyskiwaniu dodatkowego blasku w oczach fotografowanej osoby.
Rozproszone światło pomaga w dobrych sesjach portretowych. fot. Marek Waśkiel
Eksperymentuj z czernią i bielą
Niepogoda to doskonała okazja, aby spróbować sił w czarno-białej fotografii. Brak intensywnych kolorów i dominacja kontrastów mogą przyczynić się do stworzenia głębokich, emocjonalnych obrazów. Robiąc zdjęcia podczas złej pogody zauważymy brak intensywnych kolorów, który może zachęcić także do eksperymentów z czernią i bielą. Jeżeli brak Ci doświadczenia w takim fotografowaniu, to stosując zapis RAW, ustaw styl obrazu na monochromatyczny – czarno-biały. Zapisany plik RAW nadal będzie kolorowy, jednak potem można go przekonwertować na czarno-biały. Tylko dla twojej wygody obraz widoczny na monitorze LCD będzie wyświetlany w trybie czarno-białym. O różnych formatach zapisu plików ze zdjęciami przeczytasz w artykule RAW czy JPEG.
Tematy do fotografowania podczas tzw. złej pogody
Zła pogoda oferuje fotografom szereg unikalnych tematów i motywów, które mogą nadać zdjęciom wyjątkowy charakter i głębię. Oto kilka pomysłów na tematy fotograficzne idealne na dni z niekorzystnymi warunkami pogodowymi:
- Krople deszczu: Szukaj kropli deszczu na oknach, liściach, pajęczynach czy kałużach. Rozpryski wody i kręgi na powierzchni wody mogą tworzyć fascynujące wzory i refleksy.
- Mgliste krajobrazy: Mgła nadaje scenerii tajemniczy i eteryczny charakter. Fotografowanie lasów, parków, wzgórz czy rzek w mgle pozwala uchwycić scenerię jak z innego świata.
- Odbicia w kałużach: Po deszczu kałuże na chodnikach, placach czy w parkach mogą służyć jako naturalne lustra odbijające otoczenie, tworząc interesujące kompozycje.
- Deszczowe ulice: Mokre ulice miast, zwłaszcza po zmierzchu, oferują piękne odbicia świateł, które mogą dodać zdjęciom miejskim niezwykłego blasku i atmosfery.
- Burze i błyskawice: Fotografowanie burz i błyskawic wymaga ostrożności, ale może dostarczyć spektakularnych zdjęć. Szukaj bezpiecznego miejsca z dobrym widokiem na niebo.
- Śnieg i mróz: Śnieżne pejzaże, zamarznięte rośliny, sople lodu na budynkach czy wzory mrozu na szybach to tylko kilka zimowych tematów wartych uwiecznienia.
- Portrety w złej pogodzie: Deszcz, wiatr i mgła mogą dodać portretom unikalnej atmosfery i emocjonalnej głębi. Szukaj sposobów, by wykorzystać warunki pogodowe do podkreślenia nastroju lub charakteru portretowanych osób.
- Zmienne światło: Chmury przesuwające się po niebie mogą tworzyć dramatyczne efekty świetlne, zmieniając scenerię z minuty na minutę. Uważne obserwowanie zmian oświetlenia może przynieść niezwykłe rezultaty.
- Wnętrza lasu: Jest jednym z najciekawszych tematów podczas tzw. złej pogody. Mnóstwo faktur, odbić pięknych linii. Podczas takich sesji warto zwróci się w kierunku fotografii zbliżeniowej i makro.
- Dynamiczne niebo: Pochmurne, burzowe czy zmieniające się szybko niebo może samo w sobie stać się głównym tematem zdjęć. Warto eksperymentować z różnymi ogniskowymi i ujęciami, by uchwycić dramaturgię niebios.
Wysusz aparat i obiektywy
Nie zapominaj, że po powrocie do domu z deszczowej sesji sprzęt musi być wyjęty z wilgotnej torby i starannie wysuszony, a potem wyczyszczony. Najlepiej położyć go w suchym miejscu – jednak z dala od źródeł ciepła (nigdy bezpośrednio na słońcu), wyjąć akumulatory i otworzyć wszystkie klapki. W warunkach terenowych niezawodnym sposobem jest szczelne opakowanie aparatu w dwa plastikowe worki z substancją silnie hydroskopijną w środku (saszetki żelu krzemionkowego – silica gel).
Czy warto fotografować w deszczu
Nie bój się fotografowania w czasie deszczu, mgły czy śniegu. Strach przed wyjściem wówczas w teren jest oparty przede wszystkim na pewnej barierze psychologicznej. Warto ją pokonać i przygotować aparat do pracy w takich warunkach. Pamiętaj – minimum to torba foliowa zaciągnięta na korpus i obiektyw. Ubierz się też odpowiednio w wodoodporny strój i zabierz parasol. Następnie ruszaj w teren. Naprawdę warto! Najważniejsze, aby pozornie nudna lub „zła pogoda” nie uziemiła fotografa na długie tygodnie w domu. Wówczas po prostu się rozleniwiamy.
Lubisz robić zdjęcia ciekawym zjawiskom atmosferycznym? Przeczytaj, jak fotografować zorze.
Pamiętaj, że mój blog jest bogatym źródłem informacji i inspiracji dla fotografów.
Jeżeli cenisz treści, które dla Ciebie przygotowuję,
masz możliwość wyrażenia swojego uznania,
na przykład poprzez zafundowanie mi symbolicznej, wirtualnej kawy.